POLONYA’DA POPÜLİST SAĞIN YÜKSELİŞİ – PiS ÖRNEĞİ
Abstract
Bu çalışmada Avrupa’da yükselen popülist söylemlerin tipik bir örneği olan ve Polonya’da iktidarda bulunan PiS partisinin genel özellikleri açıklanacaktır. Partinin dönüşümü, Avrupa siyasetinin yeni aktörlerinin temel hattını da ortaya koymaktadır.
Hukuk ve Adalet Partisi (Prawo i Sprawiedliwosc- PiS) 2001’de kurulmuş ve 2005’te girdiği ikinci seçimde birinci parti haline gelmiştir. Merkez-muhafazakar bir partiden daha popülist söylemlere kayarak oy oranını artıran PiS, komünizm-sonrası dönemin sancılarını kendisine temel alarak yeni bir Polonya kurma söylemini yükseltmektedir. Üçüncü Cumhuriyet olarak adlandırılan 1989 sonrası dönemin merkez partilerinin yerine geçerek yükselen PiS, Polonya’nın Dördüncü Cumhuriyet evresine geçtiği iddiasındadır.
Polonya siyaseti 1989 sonrasında Lech Walesa ve Dayanışma Hareketinin devamı niteliğindeki partilerle, anti-komünist partilerin liderliğinde şekillenmekteydi. PiS’in önderleri Lech ve Jaroslaw Kaczynski kardeşler de öncesinde Walesa ile birlikte siyaset yapmaktaydı. Kuruluş dönemlerinde klasik bir yeni-sağ parti olarak tanımlanan partinin 2005’ten itibaren söylemsel ve pratik değişimler içine girmiştir.
AB’ye entegrasyon çabasının vatanseverlik ve ulusal birlik duygularını körelttiğini savunan PiS, 2005’teki seçim programları olan “Dördüncü Cumhuriyet: Herkes için Adalet” manifestosunda ulusal kültür temelli eğitimi merkeze alan bir program geliştirdi. Polonya’nın binlerce yıllık tarihinin hatırlanması ve kutsanması gerektiğini savunan PiS, manifestosunda Polonya’nın geleneğinden gelen güçle var olduğunu vurgulamaktadır. Katolik Hristiyan değerler ve milliyetçi söylemi birleştiren PiS, 1989 sonrası geçiş dönemindeki politikaların toplumun ahlaki değerlerini çökerttiği iddiasındadır. “Tarihin siyaseti” ifadesini kullanan parti, 1990’ların sonundan itibaren aktarılan tarihi söylemlerde Üçüncü Cumhuriyetin elitleri tarafından Polonya çıkarlarının savunulmadığını savunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Avrupa Siyaseti, Popülizm, Aşırı-Sağ, Polonya.
References
Jasiewicz, K. (2008) The New Populism in Poland: The Usual Suspects? , Problems of Post-Communism, 55:3, 7-25.
Kasprowicz, D. (2015) The Radical Right in Poland—from the Mainstream to the Margins. A Case of Interconnectivity, , Transforming the Transformation?: The East European Radical Right in the Political Process, Ed. M. Minkenberg, Routledge.
Ochman, E. (2013) Post-Communist Poland – Contested Pasts and Future Identities, Routledge.
Pankowski, R. (2010) The Populist Radical Right in Poland, Routledge.
Pytlas, B. ve Kossack, O. (2015) “Lighting the Fuse: the Impact of Radical Right Parties on Party Competition in Central and Eastern Europe”, Transforming the Transformation?: The East European Radical Right in the Political Process, Ed. M. Minkenberg, Routledge.
Refbacks
- There are currently no refbacks.
............................................................................................................................................................................................................................
HOW DO YOU REGISTER and SUBMIT AN ARTICLE?